در کشور چند کتابخانه داریم؟

محمد اللهیاری - معاون توسعه کتابخانه‌‏‌ نهاد کتابخانه‌های عمومی - در نشستی درباره شاخص‌های کتابخانه‌ و کتاب در کشور گفت: کتابخانه‌های عمومی چهار شاخص دارند که مهمترین آن‌ها نیروی انسانی و کتابدار است و ما در شهریور 93 به نسبت سال پیش در این زمینه 14 درصد رشد داشته‌ایم. شاخص بعدی موضوع کتاب است که در شهریور 93 به نسبت سال گذشته 10 درصد رشد داشته‌ایم و در شاخص اعضای کتابخانه‌ها هم 13 درصد رشد و در شاخص امانت کتاب رشد هفت درصدی را داشته‌ایم. روزانه بیش از 700 نفر هم عضو کتابخانه‌های ما می‌شوند.

او افزود: تا پایان شهریور 93، 3177 کتابخانه در کشور وجود دارد و همچنین 39 میلیون نسخه کتاب و شش‌هزار کتابدار داریم.

در این نشست اللهیاری در پاسخ درباره معیارهای خرید کتاب از سوی نهاد کتابخانه‌های عمومی و انتقاداتی که تا کنون درباره خرید گزینیشی نهاد شده است، گفت: ما در کتابخانه‌ها با چیزی به نام مجموعه‌سازی مواجهیم و براساس این مجموعه‌سازی کتاب می‌خریم؛ اما امسال نهاد کتابخانه‌ها تاکنون کتابی نخریده و از کتاب‌های موجود در انبار استفاده کرده است و اتفاق خوبی که در کتابخانه‌ها افتاده ایجاد دفتری به عنوان نورسیده‌هاست که شامل توضیحاتی درباره کتاب‌های تازه می‌شود که اعضای کتابخانه و کتابدار کتاب‌های تازه را بشناسند و بدانند کجا قرار گرفته‌اند.

او افزود: ما بدهی‌ای به ناشران داشتیم که این بدهی پرداخت شده و احتمالا از آذرماه کار کارشناسی و خرید را آغاز می‌کنیم و امیدواریم معیارهای ما عادلانه باشد. آیین‌نامه‌ای برای خرید و انتخاب کتاب در نهاد هست و سامانه‌ای هم طراحی شده که از میان کتاب‌های کارشناسی‌شده و کتاب‌هایی که با اعلام نیاز کتابدار و اعضا به ما معرفی می‌شود کتاب‌هایی را برای کتابخانه‌ها خریداری کنیم.

اللهیاری همچنین در پاسخ به سوال ایسنا درباره این‌که آیا نهاد طرحی برای پیمایش سرانه مطالعه دارد هم گفت: رسیدن به روش علمی متقن که همه شئون را در بربگیرد سخت است و هر یک از مطالعات در این زمینه تاکنون نقصی داشته اما وزارت ارشاد و پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات طرحی برای این موضوع در دست اجرا دارند که نهاد کتابخانه‌های عمومی به آن‌ها برای اجرای این طرح کمک می‌کند.

علیرضا مختارپور - دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی - هم درباره نهاد کتابخانه‌های عمومی و وضعیت کتاب‌خوانی در کشور گفت: اگر همه فعالیت‌های ما منجر به افزایش کتاب‌خوانی شود، این نشان‌دهنده آن است که ما درست حرکت کرده‌ایم وگرنه اگر ما تلاش هم بکنیم، اما خبری از رشد فرهنگ مطالعه نباشد، مشخص می‌شود جایی از کار ما ایراد دارد و به همین دلیل ما نیازمند انتقاد و یاری اعضای فرهنگ و رسانه هستیم.

او ادامه داد: ورای همه گزارش‌ها و عدد‌ها وضعیت کتاب‌خوانی و سرانه مطالعه در کشور خوب نیست. با این‌که آمار و روش متقنی برای محاسبه سرانه مطالعه نداریم اما همه چیز نشان می‌دهد که وضعیت کتاب‌خوانی خوب نیست؛ به شهادت آمار مراجعه به کتابخانه‌های عمومی، به شهادت تیراژ کتاب‌ها و به شهادت غالب نبودن گفتمان کتاب در جامعه.

در این نشست اللهیاری درباره برنامه‌های هفته کتاب نهاد هم گفت: این برنامه‌ها امسال تنها در تهران تمرکز ندارند و شامل برنامه‌های مختلفی در شهرهای مختلف می‌شود؛ برنامه‌هایی چون تجدید میثاق با امام راحل (ره) و شهدای انقلاب اسلامی، نشست هم‌اندیشی با اصحاب رسانه، برگزاری مراسم تکریم از کتابداران در استان‌های مختلف، برگزاری جشنواره دوسالانه کارتون و... در این هفته برگزار می‌شود.

مسعود شجاعی طباطبایی - دبیر جشنواره دوسالانه کارتون کتاب - نیز درباره این جشنواره گفت: این جشنواره برای دومین بار برگزار می‌شود که هنرمندانی از 64 کشور دنیا در آن شرکت کرده‌اند و بیش از 13900 اثر به ما رسیده که موضوع همه این آثار درباره کتاب است. این جشنواره پنج نفر شایسته تقدیر و سه نفر برگزیده اول تا سوم دارد که از آثار این افراد و سایر شرکت‌کنندگان از امروز نمایشگاهی در فرهنگسرای اندیشه برپاست. پوستر این جشنواره هم یکی از آثار کارتونی است.